Προμήθεια ηλεκτρισμού: Αναζήτηση φόρμουλας για κακοπληρωτές και «ενεργειακό τουρισμό»

«Επί ποδός πολέμου» βρίσκεται ο κλάδος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το θέμα του «ενεργειακού τουρισμού», ενόψει της θέσης σε δημόσια διαβούλευση -τις επόμενες ημέρες- της επικαιροποιημένης γνωμοδότησης της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) που θα αποτελέσει τη βάση για τις σχετικές αλλαγές στον Κώδικα Προμήθειας (άρθρο 42) που θα νομοθετήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος λαμβάνει πλέον διαστάσεις «κατεπείγοντος» για τις εταιρείες, καθώς αφενός βλέπουν τα χρέη των «ενεργειακών τουριστών» -που αλλάζουν πάροχο αφήνοντας «φέσι» στον προηγούμενο- να διογκώνονται, αφετέρου προβληματίζονται έντονα για το γεγονός ότι εγκαθιδρύεται στους καταναλωτές ότι μπορούν να χρησιμοποιούν την πρακτική αυτή.

Η προηγούμενη ρύθμιση κατέπεσε το 2020 με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που κατέπεσε το 2020 χωρίς να θεσπιστεί έκτοτε άλλη ασφαλιστική δικλείδα. Ως αποτέλεσμα, μοναδική διέξοδος για τους προμηθευτές είναι να διεκδικήσουν δικαστικά τις οφειλές, με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές να μένουν στο απυρόβλητο επί σειρά ετών. Απόρροια αυτού του κενού είναι η δημιουργία χρεών της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ, που αποτελούν μεγάλο «αγκάθι» για την ομαλή λειτουργία της αγοράς προμήθειας.

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει δηλώσει ότι θέλει να δώσει λύση στο πρόβλημα και προς την κατεύθυνση αυτή βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας τόσο με τη ΡΑΕ όσο και με τους παρόχους.

Η αγορά από την πλευρά της, όπως αναφέρουν πληροφορίες, έχει καταθέσει τρεις συγκεκριμένες προτάσεις στο πλαίσιο των συζητήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη:

1. Οφειλέτης που έχει χρέη προς τον πάροχο ενέργειας να μπορεί να αλλάξει πάροχο μόνο εφόσον έχει διακανονίσει το χρέος του.
2. Να προχωρήσει η δημιουργία συστήματος σήμανσης οφειλετών (debt flagging) στο οποίο θα υποδεικνύεται με κατάλληλη χρωματική ένδειξη αν ένας καταναλωτής είναι υπερήμερος οφειλέτης (κόκκινη ένδειξη) ή δεν έχει χρέη ή έχει προβεί σε διακανονισμό οφειλών που τηρεί (πράσινη ένδειξη). Καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΔΕΔΔΗΕ που είναι ο «φορέας υλοποίησης» των αποκοπών ρεύματος στη Χαμηλή Τάση- φέρεται να έχει εγείρει αντιρρήσεις στην πρόταση να είναι ο λειτουργός του εν λόγω συστήματος, η αγορά προτείνει να δημιουργηθεί μια άλλη πλατφόρμα, στα πρότυπα του «Τειρεσία» για τους δανειολήπτες.
3. Να δίνεται η δυνατότητα «αναδοχής» του χρέους στο νέο πάροχο, ο οποίος και θα μπορεί πλέον να αναλάβει και την αποκοπή, εφόσον το επιθυμεί.

Υπενθυμίζεται ότι η εισήγηση της ΡΑΑΕΥ από το 2021 (για την οποία έχουν ήδη γίνει τρεις δημόσιες διαβουλεύσεις…) προβλέπει ότι ο καταναλωτής δεν μπορεί να αλλάξει πάροχο αν έχει δύο συνεχόμενους ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς. Στην περίπτωση αυτή, ο προμηθευτής μπορεί να υποβάλει στον ΔΕΔΔΗΕ εντολή διακοπής της ηλεκτροδότησης του πελάτη. Η εντολή αυτή σημαίνει πως ο υπερήμερος οφειλέτης δεν μπορεί να μετακινηθεί σε άλλο πάροχο, δικαίωμα που αποκτά εκ νέου αν εξοφλήσει την οφειλή του ή διακανονίσει το χρέος του.

Όπως επισημαίνουν πηγές με καλή γνώση του θέματος, το ζητούμενο είναι η νέα «φόρμουλα» να μην καταπέσει στα δικαστήρια και γι’ αυτό θα πρέπει να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας, που σημαίνει ότι αφενός θα πρέπει να καθοριστεί ένα συγκεκριμένο ύψος οφειλής (πάνω από το οποίο να ενεργοποιείται το δικαίωμα αποκοπής σε περίπτωση αλλαγής παρόχου) αφετέρου θα πρέπει να υπάρχει κατηγοριοποίηση των πελατών.