Αλλάζει ο υπολογισμός των συντάξεων, κακά μαντάτα με τα όρια ηλικίας

Τα επόμενα δύο χρόνια έρχονται ανατροπές στις συντάξεις καθώς αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού από το 2025 και επανεξετάζεται η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ειδικότερα αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών από το 2025 κι έπειτα, καθώς η ετήσια αναπροσαρμογή τους παύει να συνδέεται με την εξέλιξη του πληθωρισμού και θα συνδέεται με έναν καινούργιο δείκτη, τον δείκτη μεταβολής μισθών. Η ρύθμιση θα αφορά τις νέες συνταξιοδοτήσεις από το 2025 και εφεξής. Δηλαδή από την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του Δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025.

Η σχετική διάταξη του νόμου 4670/2020 αναφέρει ότι «η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα έως και το 2024 διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ».

Με βάση τη μεταβολή αυτού του δείκτη θα γίνονται οι αναπροσαρμογές που προβλέπει η σχετική νομοθεσία (συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, εισφορές αυτοαπασχολουμένων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών).

Πιο συγκεκριμένα, όσοι ασφαλισμένοι αποχωρήσουν από το 2025 κι έπειτα θα έχουν δυο τρόπους για τον καθορισμό των συντάξιμων αποδοχών τους:

• το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξής τους από το 2002 ως και το 2024 θα αυξάνεται κατά το ποσοστό μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κάθε έτους
• το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξής τους από το 2025 και μετά, θα αυξάνεται ανάλογα με το ποσοστό μεταβολής του Δείκτη μισθών για το σύνολο της οικονομίας.

Ο νόμος προέβλεπε την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η ΕΛΣΤΑΤ, πήρε αναβολή και θα εφαρμοστεί από 1/1/2025.

Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού κάθε χρόνο. Από το αποτέλεσμα που θα προκύπτει θα κρίνεται εάν οι νέες συντάξεις θα είναι υψηλότερες ή χαμηλότερες από τις τωρινές. Ανάλογη θα είναι και η επίδραση στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών.

Με τον δείκτη μισθών η αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με την αύξηση που θα προέκυπτε αν η μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών συνεχιζόταν να γίνεται με βάση τον πληθωρισμό. Αν πάρει κανείς το παράδειγμα του κατώτατου μισθού θα διαπιστώσει ότι στα τρία τελευταία χρόνια έχει πάρει αθροιστικά αύξηση 23% ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε σωρευτικά 16,1%. Το 2022, ο μισθός αυξήθηκε κατά 7,2% με πληθωρισμό 9,6%. Το 2023 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε 9,4%, με πληθωρισμό 3,5% και το 2024 ο μισθός αυξήθηκε κατά 6,4% με εκτίμηση για πληθωρισμό 3%.

Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης

Μέσα στο 2026 οι ηλικίες «εξόδου» στη σύνταξη θα αξιολογηθούν εκ νέου και αν ο «αλγόριθμος» που συνδέει το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65, με τα όρια ηλικίας δείξει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές, τότε από το 2027 οι ηλικίες συνταξιοδότησης θα αλλάξουν.

Οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 62 με 40 χρόνια ή στα 67 με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης ως και το 2026. Από το 2027 δεν είναι βέβαιο αν θα μείνουν τα ίδια όρια ή αν θα αυξηθούν ακολουθώντας το προσδόκιμο ζωής εφόσον αυτό ανεβεί.

Οι αλλαγές στα όρια ηλικίας θα είναι αυτόματες καθώς με σχετική διάταξη που έχει ψηφιστεί από το 2010 με τον ασφαλιστικό νόμο 3863, η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται εφόσον αυξάνεται και το προσδόκιμο ζωή μετά το 65ο έτος. Μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να γίνει καμία αλλαγή αφενός γιατί τα όρια ηλικίας πήγαν στα 62 κα 67 (από 60 αι 65) και αφετέρου διότι με την πανδημία το προσδόκιμο ζωής δεν αυξήθηκε οπότε και πάλι δεν έγινε καμία περαιτέρω προσαρμογή των ορίων ηλικίας.

Η τελευταία μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής όμως δείχνει ότι μεταξύ 2027 και 2030 το όριο ηλικίας με 40ετία από το 62ο έτος σήμερα θα πάει στα 63 έτη και 5 μήνες ενώ το 67ο στα 68,5.

Διευκρινήσεις για το πότε, πως και αν έρθουν αλλαγές στα όρια ηλικίας έχει δώσει ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου ότι τα όρια ηλικίας θα εξεταστούν στα τέλη του 2026 με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. «Τα όρια συνταξιοδότησης μέχρι το 2027 θα παραμείνουν αμετάβλητα και θα εξεταστούν εκ νέου στα τέλη του 2026 με κριτήριο την πορεία του δημογραφικού όπως ορίζει η νομοθεσία που συνδέει τα όρια συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο επιβίωσης στην ηλικία των 65 ετών», σημείωσε ο υφυπουργός.

Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μετά την πανδημία, δείχνουν αύξηση στο προσδόκιμο ζωής

dnews.gr