Πληθαίνουν οι άνεργοι στη Δυτική Μακεδονία – Από Ιανουάριο το νέο επίδομα

Στο 9% μειώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα μας κατά το γ’ τρίμηνο του 2024, από 10,8% το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους και 9,8% το β’ τρίμηνο του 2024.

Ωστόσο υπάρχουν περιφέρειες της χώρας με διψήφιο ποσοστό ανεργίας, όπως η Ανατολική Μακεδονία- Θράκη (12,7%), η Κεντρική Μακεδονία (12,3%), η Δυτική Μακεδονία (11,1%) και η Ήπειρος (10,6%).

Ακολουθούν η Θεσσαλία (9,8%), η Δυτική Ελλάδα (8,9%), η Αττική (8,4%), η Στερεά Ελλάδα (7,8%), οι Ιόνιοι Νήσοι (7,2%) και η Πελοπόννησος (7%), ενώ στα νησιά οι άνεργοι ολοένα και συρρικώνονται, λόγω της τουριστικής τους μεγέθυνσης και της έλλειψης εργατικού δυναμικού τα τελευταία έτη.

Έτσι στο Βόρειο Αιγαίο (5,6%), στην Κρήτη (5,1%) και ειδικά στο Νότιο Αιγαίο (3,1%) που γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη, η ανεργία υποχωρεί σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα.

Η ανθρωπογεωγραφία της ανεργίας

Ηλικιακά, τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στις ηλικίες 15- 19 ετών (19%), 25- 29 ετών (16,1%) και 20- 24 ετών (15%). Ακολουθούν οι ηλικίες 30- 44 ετών (9,3%), 45- 64 ετών (6,8%) και 64 ετών και άνω (5,6%). Στις γυναίκες το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται σε 11,5% και στους άνδρες σε 7%.

Από τα στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει ότι ο βασικός λόγος που σταμάτησαν οι άνεργοι να εργάζονται είναι διότι η εργασία τους ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (30,1%). Το ποσοστό των ανέργων που δεν έχουν εργαστεί στο παρελθόν (νέοι άνεργοι) είναι 20,6%.

Το ποσοστό των ανέργων που αναζητούν εργασία ένα έτος ή περισσότερο (μακροχρόνια άνεργοι) ανέρχεται σε 56,5%. H πλειονότητα των ανέργων έχει ολοκληρώσει έως δευτεροβάθμια εκπαίδευση (55,3%). Το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν ότι δεν είναι εγγεγραμμένοι στη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ανέρχεται σε 22,8%, ενώ το ποσοστό αυτών που δηλώνουν ότι λαμβάνουν επίδομα ή βοήθημα από τη ΔΥΠΑ ανέρχεται σε 12,5%.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων εργάζονται ως μισθωτοί (69,9%), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων χωρίς προσωπικό (19,4%).

Το ποσοστό μερικής απασχόλησης ανέρχεται σε 6,3%, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4,3% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 2,9% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Το ποσοστό των ατόμων που έχουν προσωρινή εργασία ανέρχεται σε 10,8%, καταγράφοντας μείωση κατά 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 5,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (23,2%) και οι επαγγελματίες (21,5%). Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (7,8%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στους επαγγελματίες (4,6%).

Το 50,2% των απασχολουμένων δηλώνει ότι εργάστηκε 40- 47 ώρες την εβδομάδα αναφοράς, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό (20,6%) δηλώνει ότι εργάστηκε 48 ή περισσότερες ώρες. Η πλειονότητα των απασχολουμένων (80,3%) δηλώνει ότι εργάστηκε τις συνήθεις ώρες κατά την εβδομάδα αναφοράς. Το 6,1% των απασχολουμένων δηλώνει ότι θα επιθυμούσε να εργάζεται περισσότερες ώρες, το 2,3% είναι υποαπασχολούμενοι μερικής απασχόλησης οι οποίοι θα ήθελαν να εργάζονται περισσότερο, και θα μπορούσαν να αρχίσουν να εργάζονται περισσότερο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, και το 1,3% έχει παραπάνω από μία εργασία.

Τα άτομα εκτός αγοράς εργασίας

Τα άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, ή «άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού» (δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία), ανήλθαν σε 4.263.142 άτομα. Ειδικότερα, τα άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού κάτω των 75 ετών, ανήλθαν σε 3.031.115 άτομα. Το ποσοστό τους αυξήθηκε κατά 1,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και παρέμεινε αμετάβλητο σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Η πλειονότητα των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού, ηλικίας 15- 74 ετών, ή δεν έχουν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν (47,1%), ή έχουν περάσει περισσότερα από 8 έτη από τότε που σταμάτησαν την τελευταία εργασία τους (28,5%). Από τα άτομα που εργάστηκαν μέσα στα τελευταία 8 έτη, το μεγαλύτερο ποσοστό σταμάτησε να εργάζεται επειδή συνταξιοδοτήθηκε (60,1%), ή επειδή η εργασία τους ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (14,6%).

Το 93,2% των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού δηλώνει ότι δεν θέλουν να εργαστούν. Το 0,7% δηλώνει ότι αναζητεί εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμοι να την αναλάβουν, ενώ το 2,4% δηλώνει ότι είναι διαθέσιμοι για να αναλάβουν εργασία άμεσα αλλά δεν αναζητούν.

Το νέο επίδομα ανεργίας

Το νέο επίδομα ανεργίας θα ισχύσει από τον Ιανουάριο, αποκλειστικά για όσους βρεθούν εκτός αγοράς εργασίας μετά την θεσμοθέτηση των αλλαγών και όχι για όσους είναι ήδη άνεργοι.

Το επίδομα «σπάει» σε δύο μέρη: το σταθερό και το μεταβλητό (ανταποδοτικό). Παράλληλα γίνεται εμπροσθοβαρές, δηλαδή θα είναι αυξημένο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και με μπόνους ανάλογο με τον χρόνο συνεχόμενης εργασίας και το ύψος των εισφορών.

Η Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα υπογραφεί άμεσα, θα συνδέει το επίδομα με τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης των εργαζομένων, προβλέποντας υψηλότερο ποσό επιδόματος κατά τους πρώτους μήνες της ανεργίας, με σταδιακή μείωσή του στη συνέχεια, ώστε να κινητροδοτεί τους ανέργους να επανενταχθούν το συντομότερο στην αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, το επίδομα κατά το α’ τρίμηνο θα ανέρχεται στα 580 ευρώ (στο 70% του κατώτατου μισθού), έναντι 509 ευρώ που είναι σήμερα (στο 60% του κατώτατου). Κατά τα επόμενα τρίμηνα θα υποχωρεί στο 60% ή 50% του μισθού, ως κίνητρο για να αναζητήσει ο δικαιούχος πιο εντατικά ευκαιρίες εργασίας κατά τους επόμενους μήνες της επιδότησης.